Detailhandel / kantoren & handelszaken

Efficiënte verlichting voor handel, kantoor en industrie

De verlichting van de persoonlijke werkplek speelt een centrale rol in het concentratievermogen en het welzijn van de werknemers - maar draagt bovenal bij tot een veilige en ergonomische werkomgeving.

Daarom is deskundige kennis nodig bij het plannen van de verlichting van werkplaatsen, productiehallen, verkoopruimten en kantoren. Voor armaturen en lampen voor commercieel gebruik gelden immers duidelijke specificaties die in de particuliere sector nauwelijks een rol spelen.

De Europese norm DIN EN 12464-1 regelt de verlichting in bedrijfsruimten - van productiehallen tot kantoren en verkoopruimten. De specificaties zijn gebaseerd op een aantal verschillende factoren, zoals de functie van de werkplek, veiligheidsaspecten en het type en de duur van de activiteit. Volgens DIN EN 12464-1 omvatten de criteria voor een goede verlichting aspecten zoals een aangename verlichtingsomgeving, een adequate verlichtingssterkte afhankelijk van de visuele taak of het werkterrein, een harmonieuze lichtverdeling en een gelijkmatige verlichting, zo weinig mogelijk directe en gereflecteerde verblinding of versluierende reflecties en het vermijden van flikkerende of stroboscopische effecten.

Bovendien moet aandacht worden besteed aan de kwaliteit van het daglicht en aan de geschikte lichtkleur en kleurweergave. In het ideale geval kan het licht dynamisch worden aangepast aan veranderende omstandigheden.

De volgende variabelen zijn in dit verband van bijzonder belang:

• verlichtingssterkte: lux (lx)
• Grenswaarden voor de beoordeling van verblinding: UGRL
• Uniforme lichtverdeling: UO
• Kleurweergave-index: Ra

Deze normen in de vorm van normen en richtlijnen waarborgen de veiligheid van werknemers, producten en machines.

DIN EN 12464-1 schrijft geen vaste oplossingen voor, omdat de verlichting altijd kan variëren naar gelang van de locatie en de invloed van het daglicht. Zij specificeert de eisen in termen van kwantiteit en kwaliteit van de verlichting voor overdekte werkplekken en bijbehorende ruimten. Ook worden aanbevelingen gedaan voor de invoering van goede verlichting. Deze bieden een leidraad voor de planners en geven hun tegelijkertijd de vrijheid om nieuwe technologieën uit te proberen en nieuwe oplossingen te zoeken.

Helder en gelijkmatig licht in productiefaciliteiten

Verlichting in industriële ruimten zoals productielijnen in hallen moet optimale voorwaarden bieden voor visuele taken en tegelijkertijd voldoen aan veiligheidsgerelateerde taken. Gelijkmatige en goede verlichting helpt ongevallen te voorkomen. Bij onvoldoende verlichting is het bijvoorbeeld moeilijk voor het menselijk oog om te herkennen of een snel bewegende machine al dan niet in werking is.

Bovendien zorgt de juiste verlichting voor efficiënt en geconcentreerd werken. DIN EN 12464-1 stelt bijvoorbeeld verschillende verlichtingseisen voor verschillende werkgebieden. In magazijnen moet de verlichtingssterkte bijvoorbeeld minstens 100 lx bedragen, terwijl voor ruw werk 200 - 300 lx nodig is. Voor middelmatig werk is een minimum van 500 lx vereist en voor zeer fijn werk ten minste 1.000 lx.

In de industrie en de ambachten wordt binnenverlichting vaak blootgesteld aan zware omstandigheden zoals stof, hitte of vocht. Ondanks deze ongunstige omstandigheden is de storingsvrije werking van elke afzonderlijke armatuur van essentieel belang. Daarom moet bij de aankoop aandacht worden besteed aan een geschikte IP-beschermingsklasse.

De juiste kantoorverlichting voor efficiënt werken

Op kantoor zijn schaduwvrije verlichting (UGR-waarde) en vermoeiingsvrij licht (kleurtemperatuur) belangrijk. Daarom moet bij het ontwerp van de verlichting op kantoor in de eerste plaats worden uitgegaan van de beschikbare hoeveelheid daglicht, omdat is aangetoond dat dit een concentratie- en gezondheidsbevorderend effect heeft op de mens. In het ideale geval komt het daglicht van opzij binnen en wordt het naar het plafond en de bovenste helft van de kamer gericht. Op die manier wordt het licht beter verdeeld in de ruimte en worden de lichtomstandigheden buitenshuis nagebootst. Indien kunstlicht moet worden toegevoegd, moet dit een koele tint wit zijn. Dit geeft het lichaam het signaal dat het dag is en bevordert zo de prestaties en concentratie van de werknemer. Ook moet erop worden gelet dat schittering en hinderlijke reflecties op schermen worden vermeden. Sterk verblindende lampen of een verlichtingsopstelling die direct en gereflecteerd verblindend licht aan de kant van de werknemer plaatst, zijn in dit opzicht nuttig.

Producten in het juiste licht - verlichting in verkoopruimten

Verkoopruimten en winkels vereisen vaak een verfijnd verlichtingsontwerp. Klanten moeten zich op hun gemak voelen en geïnspireerd worden door een boeiende presentatie. Daarom kunnen hier meer dramatische lichtscènes en accenten worden gebruikt. Tegelijk ligt de nadruk op natuurgetrouwe kleurweergave (CRI = kleurweergave-index, gemeten in Ra), zodat goederen op de juiste manier worden gepresenteerd. Vooral bij kleding, bijvoorbeeld in kleedkamers, is een natuurgetrouwe weergave een doorslaggevende koopfactor.